Behoud het buitenlands talent voor onze techsector

Landen als Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hebben wél fiscale stimuleringsmaatregelen voor het aantrekken van internationaal techtalent. De versobering van de expat-faciliteiten maakt de toekomst voor nieuwe techbedrijven en jonge techwetenschappers in Nederland heel lastig.

Lees de volledige brief aan de informateur hier:

Nederland is niet gebaat bij navelstaren. Onze open economie is niet alleen afhankelijk van internationale handel, maar ook van internationale kennis. Onze universiteiten behoren tot de wereldtop, mede dankzij buitenlandse promovendi. Onze technische universiteiten brengen toonaangevend wetenschappelijk onderzoek voort. Van kwantummechanica tot waterstofbatterijen – hier wordt gewerkt aan het Nederland van de toekomst. Dit onderzoek brengt weer hoogtechnologische bedrijven voort die zich ontwikkelen tot de zwaargewichten van onze economie. Deze kraamkamers van de nieuwe economie moeten we koesteren. Maar de Nederlandse (deep)techsector heeft het lastig, en voorgestelde politieke plannen vergroten juist de problemen. Nederland voldoet niet aan de ‘Lissabon-norm’ (3% van het bbp) voor investeringen in innovatie. Het ontbreekt aan grootschalige financiering van publieke en private investeerders om deze kapitaalintensieve technologieën naar de markt te brengen.

Enorme lastenverzwaring

De grootste zorg betreft echter de voorgenomen versobering van de fiscale positie van buitenlandse werknemers van universiteiten, start-ups en scale-ups. Afschaffing van de huidige regelingen resulteert in een enorme administratieve en financiële lastenverzwaring voor werknemers bij een kortstondig verblijf in Nederland. Niet voor niets veroordeelde het demissionaire kabinet deze plannen en stuitte de voorgenomen afschaffing op veel weerstand in de Eerste Kamer bij de behandeling van het Belastingplan 2024.

Het aanpakken van fiscale voordelen voor de echte grootverdieners bij multinationals is te begrijpen, maar de afschaffing treft een andere groep onevenredig: de onderzoekers en medewerkers van jonge (deep)techbedrijven met een bescheiden beurs. De maximering van de 30%-regeling op de Balkenendenorm (ingevoerd in 2023) heeft onze steun. Maar de nu aangenomen versobering c.q. afschaffing van de volledige regelingen heeft onbedoelde neveneffecten voor de groep internationaal talent die we het hardst nodig hebben.

Nederlandse techstartups leveren nu al 135.000 hoogwaardige banen op. In potentie kan dit doorgroeien naar 250.000 in 2030, met een geschatte waardering van het hele start-up ecosysteem van € 400 mrd. Deze jonge bedrijven zijn in hoge mate afhankelijk van buitenlands personeel: er zijn daar gemiddeld 2,6 keer meer buitenlandse techwerknemers dan bij hun Nederlandse collega’s. Juist aan deze groep is nu al een schreeuwend tekort, leert ook het recent verschenen rapport Dutch Tech Startup Employment.

Jonge onderzoekers

Bijna 10.000 wetenschappers maken gebruik van de 30%-regeling. Dat zijn vooral jonge onderzoekers en promovendi, die hier dankzij deze regeling werken en wonen. Alle Nederlandse universiteiten beamen dat afschaffing of het inperken van de 30%-regeling en de partiële buitenlandse belastingplicht voor deze groep flinke financiële problemen zal veroorzaken.

Dat vraagt om een gerichter beleid, om onze Europese buren bij te kunnen benen. Want vergis u niet: ook binnen Europa woedt een gezonde competitie om de slimste van de klas te zijn. Landen als Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hebben wél fiscale stimuleringsmaatregelen die essentieel zijn voor het aantrekken van internationaal talent in hun (deep)tech ecosystemen. Nederland kan niet achterblijven in de race om internationaal talent en moet op zijn minst een vergelijkbaar vestigingsklimaat blijven bieden: voor het aantrekken van buitenlands talent én (internationale) investeringen en subsidies.

Nederland moet hoogwaardige technologieën blijven onderzoeken en ontwikkelen. De exportverboden voor ASML onderstrepen hoezeer de geopolitieke verhoudingen en het beschikken over hoogwaardige technologieën met elkaar zijn verweven. Een serieuze stem in het westerse veiligheidssysteem vereist florerende (deep)techbedrijven. Zonder deze bedrijven verliest Nederland aan internationale zeggenschap. Dat kunnen we ons niet veroorloven in een tijd van intensiverende mondiale concurrentie om hoogwaardige kennis en vaardigheden.

Versnelde evaluatie

Kortom, de aangenomen versobering van de bestaande faciliteiten in het Belastingplan 2024 hebben een disproportioneel grote impact op jonge bedrijven en universiteiten. De Eerste Kamer vraagt nu om een versnelde evaluatie van de regelingen, die zich specifiek toespitst op deze impact. Dat is een goede zaak.

Bovendien is het noodzakelijk dat de politieke partijen die nu aan de formatietafel zitten, doordrongen raken van de noodzaak van een sterk (deep)techecosysteem voor Nederland. Laat daarom een gunstige fiscale regeling voor internationaal start-up personeel en universitaire onderzoekers een plek krijgen in het nieuwe regeerakkoord.

Want het herstel van fouten – dat is nieuwe politiek. 

Dit opiniestuk is een ingekorte versie van een brief gericht aan de informateur de heer Plasterk, een initiatief van De Zaak van Advocaten ondersteund door Techleap. De brief is verder ondertekend door:

1.     Eindhoven University of Technology (TU/e) (Sonja Vos-Poppelaars)
2.     Delft Enterprises (TU Delft) (Roland Gelderblom)
3.     Archipel (Bas Jorissen)
4.     Techleap (Maarten van Hasselt / Mayke Nagtegaal)
5.     HighTechXL (John Bell)
6.     Stichting QuantumDeltaNL (Freeke Heijman–te Paske)
7.     QDNL Participations (Ton van ‘t Noordende)
8.     Carbon Equity (Jacqueline van den Ende)
9.     Forward.One (Paul Pruijmboom)
10.  Innovation Industries (Nard Sintentie)
11.  Antler (Ronald Jan Schuurs)
12.  NP Hard Ventures (Anke Huiskes)
13.  PhotonVentures (Linde Lassche)
14.  Shift Invest (Guus Verhees)
15.  Keen Venture Partners (Alexander Ribbink)
16.  Cottonwood Ventures (Alain le Loux)
17.  Positron (Joseph Peeraer)
18.  Carbyon (Marco Arts)
19.  Cradle (Jelle Prins)
20.  Delft Circuits (Daan Kuitenbrouwer)
21.  Duna (Duco van Lanschot)
22.  Equip (Toon Peek)
23.  Flexport (Sanne Manders)
24.  Fermioniq (Jörgen Sandig)
25.  Framer (Jorn van Dijk)
26.  Gradyent (Hervé Huisman)
27.  InPhocal (Kathy Vredeveldt)
28.  Lasso Moderation (Ruud Visser)
29.  Lightyear (Tessie Hartjes)
30.  Manometric (Pieter Smakman)
31.  Online Payment Platform (Richard Straver)
32.  Orange Quantum Systems (Garrelt Alberts)
33.  Pacmed (Hidde Hovenkamp)
34.  Photon IP (Rui Santos)
35.  QuantWare (Matthijs Rijlaarsdam)
36.  Qblox (Niels Bultink)
37.  Q*Bird (Ingrid Romijn)
38.  QPhox (Simon Gröblacher)
39.  Quantamap (Johannes Jobst)
40.  Roseman Labs (Roderick Rodenburg)
41.  Terraform (Salar al Kafaji)
42.  Th3rd (Esther Bisschop)
43.  Targed Bio (Marc van Moorsel)
44.  Wakuli (Lucas Grosfeld)
45.  Workwize (Michiel Meyer)
46.  What the Future (Carrie Howe)
47.  Zivver (Wouter Klinkhamer)